نوشته‌های جامعه‌شناسی

حتما برای همه شما پیش اومده که بخواهید چندین شاخص را در یک گروه با هم مقایسه کنید. اینکار را با عناوین اولویت بندی و یا مقایسه چندمتغیره نیز بیان می کنند. به عنوان مثال پژوهشگری میزان رضایت دانشجویان یک کلاس را از 7 درس یک ترم بررسی می کند. خب برای اینکه این پژوهشگر بداند کدام درس در اولین اولویت است یا دارای میانگین بیشتری است چه باید بکند؟

برای این کار چهار رویه وجود داشته است:

1- انجام توصیف مقایسه میانگین و مرتب سازی آن: روشی است معمول که در حال حاضر اگرچه در بسیاری از مقالات و گزارش ها از آن استفاده می گردد ولی در اصل روش قابل تعمیم به جامعه آماری نبوده و نمی توانیم به آن خیلی استناد کنیم. در این روش تنها میانگین هر شاخص محاسبه شده و در کنار هم قرار داده و مرتب می کنیم.

2- انجام توصیف میانگین و محاسبه میانگین نسبی بر اساس تعداد گویه ها: این روش که در مدیریت در روش SWOT کاربرد شایعی دارد به این صورت است که میانگین محاسبه شده هر شاخص بر تعداد گویه ها تقسیم می شود به طوریکه هر شاخص وزن برابری به خود بگیرد تا بتواند قابل اعتماد گردد. این روش نیز صرفاً یک روش توصیفی است و به نظر کاربردی در پژوهش های استنباطی ندارد.

3- انجام آزمون فریدمن از آزمون های ناپارامتریک و مقایسه رتبه میانگین ها: یکی از جدیدترین روش ها این است که ما از آزمون ناپارامتریک فریدمن(Friedman) استفاده کنیم. این آزمون ویژه متغیرها و شاخص های رتبه ای بوده با هدف مرتب سازی رتبه میانگین ها به پاسخگویی به این سؤال می پردازد. این آزمون اگرچه به محقق سطح معناداری می دهد ولی بیشتر به معنای متفاوت بودن اختلاف رتبه های میانگین به طور کلی است و نمی توانیم به صورت جزء به جزء و مقایسه دو به دو بپردازیم. مثلا متوجه نمی شویم که رتبه اول با دوم آیا اختلاف دارد یا خیر. در اصل در این روش اگر این 7 شاخص را وارد کرده و آزمون کنیم، به ما هفت اولویت ارائه می دهد.

4- انجام آزمون اندازه گیری های مکرر: برتری آزمون اندازه گیری های مکرر نیز در این است که جدای از اینکه میانگین ها با یکدیگر مقایسه می شوند می توانیم، به راحتی تمامی متغیرها را دو به دو با هم نیز مقایسه کنیم. بنابراین ممکن است دو اولویت که در آزمون فریدمن پشت سر هم هستند، و دو الویت در نظر گرفته می شوند در این آزمون با هم اختلاف نداشته و با هم برابر بوده و در یک اولویت قرار گیرند. یعنی در این آزمون ممکن است که اگر 7 شاخص وارد تحلیل شوند در خروجی محقق 4 اولویت داشته باشد.

در صورتی که به توضیح بیشتری نیاز دارید ایمیل بزنید...