هموایفایی (Wifi) و تضییع حقوق همسایگی
آپارتماننشینی فاصله فیزیکی ما را از هم کاهش داده و گویا اجسام ما را در عین حالی که روابط اجتماعی و روابط همسایگی ضعیفتر شده به هم نزدیکتر کرده است. نزدیکی فضایی و دوری اجتماعی در آپارتماننشینی، فردگرایی را رغم زده و هرکس ساز ناکوک خود را میزند. در این فضاهای ضعیف پیوندی، بر اساس نظر جامعهشناسان ساخت مسئولیتهای گروهی همچون مدیر ساختمان و واگذاری مسئولیت نگهداری آپارتمان همچون نظافت و تعمیر، نشان از فردگرایی بیشتر و کاهش فعالیت مشارکتی-گروهی میباشد. هر کسی در خانه خود مشغول زندگی است، سعی میکند کمترین مزاحمت را نیز برای همسایگان خود داشته باشد. زباله در راهرو نریزد، سروصدا نداشته باشد، حق شارژ خود را به موقع پرداخت کند، از تعمیرات بیموقع خودداری نماید. ولی ورود تکنولوژیهای جدید زمینه دیگری در ایجاد مزاحمت همسایگی رخ داده است. برای درک این پدیده کافیست وایفای لپتاب یا گوشی موبایل خود را روشن کنید. چند شبکه در فضای آن مشاهده میکنید. اسامی خاص شبکههای وایفای شما را کنجکاو میکند که اینها چه کسانی هستند؟
اینها همسایگان ما هستند که بدون اجازه ما به خانههای ما آمدهاند. اینها اگرچه برای فردگراییِ همسایه میباشند ولی شعاع اثرگذاری آنها به خانههای ما نیز رسیده است. فراموش نکنید که شبکه شما هم در خانه همسایه وجود دارد. این سیستم ارتباطی برای اولین بار در سال 2007 به دنیای مجازی وارد شد. یا مزیتهای بیشمار آن و یا کوتاهی پژوهشگران باعث شده است که شاهد محکمی مبنی بر مضرات آن نداشته باشیم. اما تکرار مضرات احتمالی این سیستم در مقالات مختلف گویای مضرات قطعی است که کسی توان گفتن آن را ندارد. بر اساس این مضرات ارائه شده احتمالی، این سیستم، مضراتی بر مغز، جنین، سلامت کودک، سلامت روان و حتی سلامت جسمی و گوارشی دارد. پس، شاید برای شما جالب باشد که بدون اینکه مزاحمتی قابل رؤیت برای همسایگان داشته باشیم چگونه با تکنولوژیهای جدید حقوق همسایگان خود را پایمال میکنیم.
ما بیخواب شدهایم یا خیر؟ آیا اضطراب و نگرانی ما بیشتر شده است یا خیر؟ آیا سلامت کودکان ما در خطر قرار گرفته است یا خیر؟ آیا فعالیت ذهنی و فکری ما کمتر شده است یا خیر؟ آیا میزان ناباروری در بین زوجهای جوان کمتر شده است یا خیر؟ آیا سرطانهای نوپدید بیشتر شده است یا خیر؟ و هزاران سؤال دیگری که نه تمام پاسخ آن، بلکه بخشی از پاسخ آن به این تکنولوژیهای جدید بازمیگردد. مانند مضراتی که کابلهای فشار قوی برق بر خون انسان دارد و تا سالها مورد تأیید نبوده و امروزه تأیید گردیده است. اگر احتمال دهیم که فناوری وایفای برای انسان مضراتی دارد، آیا نمیتوانیم بگوییم که در آپارتمانهای خود برای دیگر همسایگان و آنها هم برای ما مزاحمتهایی را ایجاد کردهاند. جامعهشناسان فنی نیستند که راهکاری فنی برای آن پیدا کنند چراکه جامعهشناسان بر شناخت اجتماعی این پدیده تمرکز دارند. لذا یا باید این فن را رها کنیم، یا شعاع اثرگذاری آن را کاهش دهیم و یا اینکه از سایر فناوریها همچون مودمهای سیمی استفاده کنیم. پس باید در آپارتماننشینی و برای کاهش مزاحمتهای همسایگی به این پدیده جدید که آن را "هموایفایی" مینامیم، توجه کنیم.
حمیدمسعودی- پژوهشگر اجتماعی